حق دسترسی به مراقبت و درمان مطلوب

قانون نظام پزشکی : آشنایی با حقوق بیمار در مراکز درمانی

بیمار حق دارد متناسب با وضعیت جسمی و روانی خود از امکانات اجتماعی مانند ملاقات با خویشاوندان، برخورداری از همراه، دسترسی به رسانه‌ها، انجام وظایف مذهبی و ... برخوردار باشد. حق برخورداری از حمایت خانواده و نزدیکان در طول دوره مراقبت و درمان و حمایت روحی در همه وقت بیمارستان باید محیط مناسبی جهت ارائه خدمت به بیماران فراهم نماید ( با رعایت نظافت بهداشت محیط، آب و هوا و ... مانند سرویس های بهداشتی و آب خوری، تهویه هوا و ....) بیمارستان باید امکانات رفاهی را جهت بیماران و همراهان مهیا نماید. بیمارستان باید توجه ویژه‌ای به حقوق گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه از جمله كودكان،زنان باردار، سالمندان، بیماران روانی، زندانیان، معلولان ذهنی و جسمی و افراد بدون سرپرست داشته باشد

بیمارستان باید به گونه‌ ای برنامه ریزی نماید که ارائه خدمت به بیماران اورژانسی مشروط به پرداخت وجه نشود. ما باید بدون اتلاف وقت خدمات اورژانس را به بیماران ارائه دهیم. ما باید خدماتی که به بیماران ارائه می‌دهیم ایمن باشد. ما باید به گونه ای برنامه ریزی نمائیم که بیمار تمامی خدمات مورد نیاز را در کلیه مراحل ارائه خدمات به نحو مطلوب دریافت نماید (تداوم مراقبت) مثال : حین پذیرش، حین انتقال، حین اعزام، حین تعویض شیفت و ... ما باید در زمانی که منافع ما در تعارض است اولویت را به حفظ حقوق و منافع بیمار بدهیم. خدماتی که ارائه می شود باید مبتنی بر هماهنگی اركان مراقبت اعم از پیشگیری، تشخیص، درمان و توانبخشی باشد.

حق انتخاب و رضایت آگاهانه

انتخاب و تغییر پزشک یا مراقبت دهنده حق بیمار است. ما باید به بیماران حق بدهیم در مورد دریافت خدمت از فردی قابل قبول و مورد اعتماد خود در چارچوب قوانین و امکانات حق انتخاب داشته باشد. انتخاب و تصمیم‌گیری بیمار باید آزادانه و آگاهانه، مبتنی بر دریافت اطلاعات كافی و جامع باشد. در واقع مقدمه حق انتخاب داشتن اطلاعات لازم و کافی است. پس از ارائه اطلاعات، باید زمان لازم و كافی به بیمار جهت تصمیم‌گیری و انتخاب داده شود (مگر در مواردی که برای بیمارو دیگران خطرساز باشد) بیمار حق دارد از یک نفر پزشک دوم نظر خواهی نماید. بیمار حق دارد که از همکاری در برنامه‌های پژوهشی امتناع کند. برای مشارکت در پروژه های آموزشی و تحقیقاتی باید رضایت نامه کتبی اخذ شود بیمار حق دارد قبل از اینکه صلاحیت تصمیم‌گیری خود را از دست بدهد در مورد اقدامات درمانی آتی خود اعلام نظر نماید. در صورت امکان باید درخصوص انتخاب اتاق یا تخت و سایر خدمات به بیماران فرصت داد

حق دسترسی به اطلاعات

 ما باید حقوق بیمار و مسئولیت‌هایش را به وی اطلاع رسانی کنیم. بیمارستان باید اطلاعات مورد نیاز بیمار در زمینه ضوابط، قوانین ، هزینه های قابل پیش بینی ، ضوابط بیمه و سیستم های حمایتی را در زمان پذیرش در اختیار بیمار قرار دهد ما باید در زمان ارائه خدمات نام، مسؤولیت و رتبه‌ی حرفه‌ای خود را به نحو مقتضی به بیمار اطلاع رسانی کنیم(تمامی کارکنان حتی دانشجوها و ارتباط حرفه‌ای ما با یکدیگر نیز باید برای بیمار مشخص شود باید در خصوص وضعیت سلامتی، تشخیص بیماری، پیش آگهی و عوارض آن، روش‌های تشخیصی و درمانی و نقاط ضعف و قوت هر روش و عوارض احتمالی آن مدت زمان احتمالی بهبود، احتمال موفقیت.، به بیمار اطلاع رسانی شود)

جهت اخذ رضایت آگاهانه باید حجم بالایی از اطلاعاتی که بیان شد اطلاعات باید در زمان مناسب و متناسب با شرایط بیمار از جمله اضطراب و درد و ویژگی‌های فردی وی از جمله زبان، تحصیلات و توان درك در اختیار وی قرار گیرد، مگر این‌كه: تأخیر در شروع درمان به واسطه‌ی ارائه‌ی اطلاعات فوق سبب آسیب به بیمار گردد؛ (در این صورت انتقال اطلاعات پس از اقدام ضروری، در اولین زمان مناسب باید انجام شود). ما باید به آموزش بیمار از روش های صحیح اهمیت بدهیم و اطلاعاتی که به بیمار داده می شود باید بصورت قابل فهم و درک بیمار باشد (ضرورت مشارکت بیمار در تصمیم گیری ها) بیمار حق دارددر صورت تمایل از دریافت اطلاعات خودداری کند و یا بیمار می تواند فرد دیگری را به جای خود برای دریافت اطلاعات معرفی کند مگر اینكه عدم اطلاع بیمار، وی یا سایرین را در معرض خطر جدی قرار دهد. بیمار می‌تواند به كلیه‌ی اطلاعات ثبت‌شده در پرونده‌ی بالینی خود دسترسی داشته باشد و تصویر آن ‌را دریافت نموده و تصحیح اشتباهات مندرج در آن را درخواست نماید

حق شکایت و در خواست جبران خسارت

هر بیمار حق دارد در صورت ادعای نقض حقوق خود كه موضوع این منشور است، بدون اختلال در كیفیت دریافت خدمات سلامت به مقامات ذی صلاح شكایت نماید. بیماران حق دارند از نحوه رسیدگی و نتایج شكایت خود آگاه شوند. بیمار باید بتواند به سریع‌ترین و راحت‌ترین روش شکایات و انتقادات و پیشنهادات خود را به بیمارستان منتقل کند. ما باید به شکایات بیمار در کوتاه‌ترین زمان ممکن رسیدگی کنیم . اگر بیمار از نحوه خدمت هر کدام از ما شاکی است بهتر است سعی کنیم به روش صحیح خودمان آن را به صورت درجا حل و فصل کنیم مگر در موارد شکایت قصور باید خسارت ناشی از خطای ارائه كنندگان خدمات سلامت پس از رسیدگی و اثبات مطابق مقررات در كوتاه‌ترین زمان ممكن جبران شود

خلاصه‌ای از مسئولیت‌ها و ارزش‌های اخلاقی جامعه پزشکی که مبتنی بر حقوق بیمار است

احترام به مددجوی بیمار و حفظ شأن و کرامت انسان احترام به استقلال فردی مددجو شفقت و مهربانی نوع دوستی و همدلی پایبندی به تعهدات حرفه‌ای پاسخگویی، مسئولیت پذیری و وجدان کاری انصاف و عدالت در خدمت رسانی تعهد به صداقت و وفاداری تعهد به رازداری و امانت داری و حفظ حریم خصوصی بیماران تعهد به ارتقای صلاحیت علمی و عملی به طور مداوم آگاهی از مقررات حرفه‌ای و ضوابط اخلاقی و رعایت آن‌ها - -- ما باید به آنچه که به بیمار و یا اطرافیان وی می‌گذرد حساس و پاسخگو باشیم.