گفتگو با روسای انجمنها: مامک جولایی رئیس انجمن گفتار درمانی البرز
"بهترین اتفاقات در جمع رخ می دهد"

مامک جولایی پیوسته تا کنون 2 دوره 3 ساله را به عنوان رئیس انجمن گفتار درمانی شعبه البرز مسئولیت داشته است . وی همزمان با تشکیل انجمن از دی ماه 94 به اتفاق دکتر عبدالرضا مزینی و دکترامیر آرامی این انجمن را که شاخه ای از انجمن کشوری و تحت نظارت آن است اداره نموده و حیطه فعالیتهای انجمن را علمی معرفی می کند. اگرچه مانند سایر انجمنها به امور صنفی نیز پرداخته می شود.

وی همچنی درباره اهم فعالیت های علمی _صنفی می گوید در بخش علمی بیشتر فعالیتهای ما معطوف به باز آموزی ها و برگزاری کارگاه بوده و تلاش کردیم در بخش اطلاع رسانی عموم و جامعه مخاطب گام هایی برداریم . همچنین فعالیت های صنفی ما شامل ارتباط گرفتن با سایر انجمن های رشته هایی است که ارتباط کاری معنا داری با گفتار درمانی داشته یا خدمات مارا تحت پوشش و نظارت دارند یا بایکدیگر تعاملاتی داریم.تلاش کردیم در زمینه کارگاه ها به روز رسانی اطلاعات داشته باشیم و مشکلات امتیاز همکاران را مرتفع کنیم. قبل از تشکیل شعبه البرز جلساتی در قالب ژورنال کلاب داشتیم بعد از تشکیل شعبه به طور رسمی امتیاز گرفتیم و در این زمینه خوب هم عمل کردیم بیش از نیاز امتیاز همکاران کارگاه تشکیل دادیم و به لحاظ تعداد و کیفیت برگزاری فعال ترین شعبه در کشور شناخته شدیم. در سال 99 هم که به دلیل شرایط بهداشتی کرونا مانند همه انجمنها به فعالیت و آموزشهای مجازی پرداختیم.

از نظر صنفی جایگاه انجمن و ارتباط با سایر ارگانها در چه وضعیتی است؟

به دلیل وجود نماینده خوبی که درسازمان داریم از نظر صنفی ارتباط خیلی خوبی با نظام پزشکی برقرار کردیم . به دلیل ارتباطی که با معاونت درمان و بیمه ها گرفتیم انجمن شناخته شده است.اگر از ارگان و سازمانی بخواهند با گفتار درمان گران ارتباط بگیرند سراغ انجمن می آیند و خوشبختانه مسیر باز است .

تعداد اعضای انجمن چند نفر است؟

گروه ثابت 110 الی 120 نفر از آنجایی که کرج همکار مهمان زیاد دارد و بیشتر هم از تهران می آیند و پارت تایم کار می کنند آمار جامعی از این عده که در بازار کار کرج هستند در دسترس انجمن  نیست .

منبع درآمد انجمن چیست؟

ابتدا بگویم که محل دفتر موقت انجمن مرکز توانبخشی آوا (محل کار خودم) است که فعلا در اختیار قرار گرفته و در طول 5 سال گذشته استفاده شده و درآمد هم از کارگاه ها تامین می شود. حق عضویت هم کاملا به تهران پرداخته می شود و ما سهمی نداریم . نیازی هم نبوده خودمان تاکنون اداره کرده ایم.

ارتباط با اعضای انجمن در چه سطحی است ؟

از طریق راه های مجازی مدام در ارتباطیم مجمع سالیانه داریم و هر سال به شکلی در تاریخ تشکیل شعبه یا به صورت افطاری رمضان برگزار شده است جز سال 99 که کرونا مانع برگزاری شد و به صورت مجازی با حضور تعدادی از همکاران در پایان سال اجرا شد.

نقش انجمن در توسعه سلامت چه بوده ؟

در سه شاخه زبان گفتار و بلع که که کار خودمان است متمرکز هستیم. از آنجایی که گفتار از بدو تولد تا پیایان عمر نقش مهمی در زندگی فردی و اجتماعی افراد دارد، طیف وسیعیاز جامعه مخاطب ما هستند. تلاش کردیم این نقش مهمی که در گسترش سلامت جامعه و یا بازیابی آن داریم را از طریق اطلاع رسانی در روزهای خاص ملی و جهانی از طریق اموزش همگانی و اطلاع رسانی و توسعه اگاهی عمومی داشته باشیم .

ارتباط انجمن با سایر رشته های پزشکی چگونه است؟

در سیستم ارجاع با تعداد قابل توجهی از آنها ارتباط داریم بنابراین از طریق تشکیل جلسات به شیوه ای عمل کردیم که مداخلات سریعتر صورت بگیرد تا از وقوع اشکالات ثانویه جلوگیری شود. این خود گام بزرگی برای حفظ سلامت جامعه است. کمک کردیم تا از طریق اطلاع رسانی به سایر همکاران در این جلسات، پرچمهای قرمزی که در دوره رشد زبان وجود دارد و هرکدام هشداری برای بروز اختلال زبان است، معرفی شود.

این باعث می شود که حضور ما به موقع باشد. مثلا غربالگری شنوایی بدو تولد در زایشگاه که از همان زمان می تواند برخی از انواع مشکل شنوایی را مشخص کند، توسط همکاران شنوایی شناس انجام می شود، آگاهی ایشان درمورد فعالیت همکار گفتاردرمانگر بلافاصله بعد از تشخیص می تواند بسیار راهگشا باشد. یا به عنوان نمونه سکته مغزی در بزرگسالان که می تواند گفتار زبان و بلع را دچار اختلال کند پس باید در لحظهپس از تشخیص وارد عمل شویم. به این ترتیب سعی کردیم با اطلاع رسانی به سایر همکاران حوزه سلامت، جایگاه خود را تثبیت کنیم.

با رشته های مختلف بسته به نوع مشکل همکار و همراه خواهیم بود مثلا در اختلال لکنت که شناخته شده ترین است، همکار روانشناس و متخصص اعصاب و روان ممکن است به ما کمک کنند یا در بحث اختلال تکاملی زبان متخصصین کودکان نوزادان و کار درمانگران همکار ما خواهند بود. یا فیزیوتراپیستها و شنوایی شناس ها در تیم خواهند بود در مورد بزرگسالان همکاران نورولوژیست هم در کنار ما هستند.

برای استحکام این همکاری انجمن چه راهکارهایی داشته است؟

جلسات متعدد داشته ایم که این ارتباط را نزدیکتر کرد. جلسات بیشتر در نظام پزشکی به صورت نشست هایی در حوزه تکامل عصبی کودکان بوده است. چند انجمن کنار هم تبادل نظر می کنند و راه های ارتباط با هم در این حوزه را بررسی می کنند. سمینارهایی تشکیل شد با کمک همکاران انجمنهای دیگر اطلاع رسانی شد بروشور و مصاحبه و کارهایی از این دست راه را برای مسیر ارتباطی هموار کرد.

انجمن گفتار درمانی در مقیاس های کشوری و جهانی چه جایگاه و ارتباطاتی دارد؟

ارتباطی با انجمن های جهانی ولی از اطلاعات منتشر شده توسط آنها بهره می بریم. در حوزه کاری ما انجمن های قدرتمندی در دنیا وجود دارد و ما به نسبت آنها قدرت زیادی نداریم مثلا نمی توانیم مانند آنها مجوز صادر کنیم، آموزش و نظارت داشته باشیم. آنها خیلی فعال هستند از سراسر دنیا  عضو گیری می کنند و خدمات می دهند ما در این حد نمی توانیم عمل کنیم و اختیارات محدودتری داریم. مثلا در بحث نظارت و یا در صدور مجوزها هیچ نقشی نداریم در قانون یا دیده نشده یا در عمل نیست . مهمترین کار ما بحث باز اموزی بود خیلی هم خوب پیش رفتیم که متاسفانه کرونا نقش مهم انجمنها را به لرزه انداخت. همه ارگانها نظرشان بر این است که انجمن ها می توانند خیلی خوب نظارت کنند ولی عملا مجوز چنین کاری را نداریم .

از 0 تا 20 به انجمن چه نمره ی می دهید؟

به تلاشمون نمره بالایی می دهم ولی موفقیت را مخاطب باید ارزیابی کند به تلاشمون نمره 18 می دهم .تیمی بودیم که از ابتدا سه نفرمون با هم خیلی خوب کار کردیم .همیشه بین 3 تا 5 نفر با علی البدل ها جلسات پرباری برگزار کردیم. همبستگی هایمان حفظ شد. خودمان هم با یکدیگر اختلاف نظرهایمان را به حداقل رساندیم روی دیدگاه مشترک تکیه کردیم دو همکار خوب من آقایان دکتر آرامی و دکتر مزینی به شیوه ای عمل کردند که باعث شد استحکام گروه حفظ شود کم و کاستی هایی اگر وجود دارد به خاطر دلسردی هاست که در سطح جامعه ایجاد میشود و افراد در حالتی از انفعال قرار می گیرند . مشکلات همه مارا به این سمت می برد و مختص انجمن مانیست دارد بخشی از فرهنگ ما می شود که زنگ خطراست و کسانی که داوطلب کمک می شوند یا ریزش می کنند یا اهدافشان تغییر می کند. نباید بگذاریم به این سمت حرکت کنیم.

پیام بهداشتی تون در ایام کرونا برای مردم چیست؟

 سوای از بحث عمومی رعایت کردن پروتوکل های بهداشتی که موظف به دعوت مردم هستیم و رعایت تردد و حفظ فاصله فیزیکی، ما گروه آسیب شناس گفتار زبان با این مسئله روبه رو بودیم که مراجعین ما در شرایطی هستند که نمی توانند درمان را ترک کنند چون توانبخشی پروسه درمانی پیوسته ای دارد و در غیر این صورت اختلال تشدید می شود از انجا که در ایام کرونا فعالیت ها و مراجعه به کلینیک ها کمتر شد، درمان مجازی را هم به خدمات خود اضافه کردیم.  همکاران ما به دلیل رخ به رخ بودن با مراجعین خود بسیار در معرض خطر هستند و در بسیاری از مواقع به علت نوع کار استفاده از ماسک هم ما را خیلی محدود می کند. کمتر هم درمورد تلاش های این گروه صحبت شد. هر کجای دنیا و ایران کسانی به کووید 19 مبتلا می شوند برای بهبود عوارض ناشی از آن مثل اختلالات صوت پس از مشکلات تنفسی همکاران ما می توانند بسیار کمک کننده باشند.

از خدمات مجازی صحبت کردید چه طور می شود در این بخش به گونه ای عمل کرد که بقا و توسعه مقدور باشد؟

همه دنیا آنلاین کار می کنند و همیشه هم بوده ولی بخشی از خدمات امکان اجرای مجازی ندارد. برخی اختلالات نیازمند تمرینات ترکیبی است که بهتر است هر چند وقت ییکبار حضور پیداکنند..قبل کرونا هم این شیوه رایج بود ولی در کشورهای دیگر برای درمانگران امکانات بیشتری موجود است و می توانند در منزل کارکنند. تحقیقات خوبی انجام شده است که نشان دهنده اثر بخشی توانبخشی از راه دور است. اگر این تحقیقات ادامه پیدا کند می توانیم حرفهای محکم تری بزنیم ولی یکسال تجربه پاندمی کرونا نشان داد ترکیب درمان مجازی و حضوری می تواند اثر بخش باشد.

در زمینه اگاه سازی مردم در زمینه دریافت خدمات مطمئن از مراکز تایید شده چه توصیه ای دارید؟

اولا مطمئن بشوند فردی که بهش مراجعه می کنندیا به منزلشون می آد اصلا گفتار درمانگر هست یانه؟ در مرحله بعد آیا مجوز کار در استان را دارد یانه.حتما یک کپی از مجوز را درخواست کنند. خیلی مسئله مهمی است کسانی پیش ما می ایند 2 سال یا بیشتر پیش گفتار درمانگر رفتند ناشناس و می گویند فلان مهد کودک معرفی کرده خب خانواده هم اعتماد کرده ولی ما نمی توانیم بفهمیم چه کسی بوده؟ درخواست کارت نظام پزشکی سرچ در سایت سازمان می تواند براشون کمک کننده باشه مسئله خطرناکه و می تونه آسیب زا باشه اشتباه جبران ناپذیری رو رقم بزنه یا فرصتها را از بین ببره. یا به پزشک مراجعه کنند تا معرفی کند یا به دفاتر مشخص گفتار درمانی مراجعه کنند یا جایی که تحت نظارت بهزیستی یا درمانگاه و بیمارستان است .

چه مواقعی مراجعه به گفتار درمانگر ضروریست و خانواده ها به چه مواردی باید حساسیت نشان بدهند؟

همانطور که گفتم پرچم قرمزها در طول رشد مهم هستند مثلا در دوره نوزادی بچه ایست که صدا سازی کمتری داردآقون واقون کمتری می کند.در سن 7-8 ماهگی متوجه هیچ کلمه ای نمی شود این علامت است. اگر بچه 1 ساله شد حتی 1 کلمه بیانی ندارد بابا و مامان نمی گوید علامت است. بچه هایی که سال ها با مشکلات گفتارو زبان می مانند و اطرافیان می گویند چیزی نیست خوب می شه پدرش هم همینطور بوده متاسفانه فرصت ها را از دست می دهند . اختلالات زبانی و صداهای گفتاری در هرسنی در کلینیک قابل درمانه بین 2 تا 4 سالگی اگر کودکی وضوح گفتار ندارد اطرافیان متوجه حرف زدنش نمی شوند باید به گفتار درمانی مراجعه کند .بر اساس سن رشد گفتار درمانگر می گوید قابل درمان هست یانه . در سن 4 سالگی 90 درصد کلمات و گفتار بچه باید قابل فهم برای افراد غیر خانواده باشه . این کودکانی که علائمی دارند لازم است حداقل یک چک آپ بشوند.

بخش مهم کار ما ارتباطات پیش کلامی است قبل از 18 ماهگی رشد غیرکلامی اتفاق می افته بچه باید تعامل را یاد بگیرد اگر بچه اینترکشن خوبی نداره کار گفتار درمانگر است که اصلاح کند. ما می توانیم کمک کنیم اگر کودکی حرف زدن بلد نیست با چهره بتواند حرف بزند، خانواده باید آموزش ببیند و بچه را وارد دنیای کلامی کنیم.

نظرتان را در باره سازمان نظام پزشکی بفرمایید

روابط عمومی حرفه ای دارد پیش می رود گفتگو با پیشکسوتان کار خیلی خوبی است تجاربشان را با نسل جوانتر درمیان می گذارند. عده ای می گویند میدان باید دست جوانها باشد خب باید بیایند میدان را در دست بگیرند و این با همراهی نسل ها در کنار هم شدنی است.

در زمینه هوم ویزیت ها چه توصیه ای برای گیرندگان خدمات دارید؟

دقت کنند شخص مورد نظر هم گفتاردرمانگر باشه هم مجوز داشته باشه یا تحت پروانه یک مرکز کارکنه و در هر صورت شناسنامه کار داشته باشه

مشکلات صنفی شما چیست؟

تعرفه ها بود که تا حدی حل شده خیلی پایین بود و سال گذشته هیچ افزایشی نداشتیم حتی برخی کلینیک ها تعطیل شدند کمی اصلاح شد البته در اعمال شدنش با مشکل مواجه شدیم در حال مرتفع کردن مسئله هستیم. بحث بیمه هم که با گفتار درمانی قرار داد نداشتند بیمه سلامت ورود کرد اگر چه همیشه بیمه ها در پرداخت مشکلاتی ایجاد می کنند.

کلام آخر

تشکر از فرصت خوبی که در اختیار گذاشتید از همکاران انجمن البرز هم تشکر می کنم ارتباط خیلی خوبی شکل گرفته و توصیه من این است که بهترین اتفاقات در جمع رخ می دهد کنار هم بودن بسیاری از مشکلات را رفع می کند.

گفتگو واحد روابط عمومی سازمان نظام پزشکی کرج

گفتگو از واحد روابط عمومی سازمان نظام پزشکی کرج : دکتر عبدالرضا مزینی_فریبا کلاهی