معاون قضایی دادگستری البرز

مجازات جایگزین راهی برای حصول نتیجه بهتر است

دکتر اعظمی معاون قضایی دادگستری استان البرز در نشست مشورتی قضایی در نظام پزشکی گفت: بحث وحدت رویه در سه مرحله رسیگی های به پرونده ها بسیار لازم است.

یک بحث فنی وجود دارد به مظور  احراز سلسله تخلفاتی که صورت می گیرد  و در این بخش قرار داده می شود. در شعب قضایی اختلاف چندانی در این بخش نیست .

وقتی بحث فنی مطرح می شود، دادسرا باید ماده قانونی را که استفاده می کند در پرونده درج کند.  مثلا بحث سواد علمی را مطرح کرده یا عدم رعایت موازین علمی که شامل ماده  می شود 3. یا اگر اضافه دریافتی یا استفاده از فرد غیر پزشک باشد ماده های دیگری است که معمولا در کیفر خواست نمی آید و فقط به بند اشاره می شود که به منظور شفافیت بهتر است توضیح داده شود زیرا  ممکن است  بند ج 20 تخلف را در خود جای بدهد.

معمولا کمتر دیده می شود ابتدا تخلف را جدا بکنند. معمولا یک توضیح کلی می دهند بدون آنکه توضیح داده شود از ماده 1 تا 28 آیین نامه با کدام منطبق شد

من استدعا دارم در کیفر خواستی که تهیه می شود ماده مذکور قید شود تا چهار چوب هیات بدوی و تجدید نظر معلوم شود. از سوی دیگر قانون نظام پزشکی و آیین نامه هایش می گوید تعدد در تخلف یا تکرار در رای اثر دارد.

یعنی اگر هنوز تخلفی را رسیدگی نکرده یا در حال رسیدگی هستیم تخلفهای دیگری هم انجام شود . آن وقت هر تعداد تخلف را که با فاصله زمانی انجام شده هم زمان می خواهیم رسیدگی کنیم. یک کارکرد سه تخلف در آن کار وجود دارد یا در سه زمان مختلف سه تخلف مختلف انجام داده است . اینها همه تعدد به حساب می آید . تعیین مجازاتش در دادگستری و نظام پزشکی جدا دیده، تعیین و تشدید مجازات بر همین اساس صادر می شود. قانون داریم که تصریح دارد تعدد تخلف مجازات را تشدید می کند.

از سوی دیگر هیات بدوی بخواهد مجازات را تشدید کند باید حواشی آن را بپذیرد . نخواهد تشدید کند رای خلاف قانون می شود . اگر در دادسرا منقح شود چند تخلف انجام داده هر کدام با کدام ماده قانونی تطبیق می کند، (که در واقع کار اصلی دادسرا همین است)،در نهایت یک بند راهم پیشنهاد می کند . از آنجا که در هیات بدوی یا تجدید نظر هم ممکن است جرائم دیگری کشف شود؛ پیشنهاد می کنم "دادسرا در پیشنهاد بندی را اعلام نکند" که دست هیاتها بسته شود. یا اصلا بند پیشنهاد ندهد . در دادگستری هم دادسرا بخواهد حکم کلاهبرداری بزند 6 بند دارد کسی نمی گوید منطبق با کدام بند است و چه قدر حکم بدهید اینها اختیارات هیات است . تطبیق جرم وظیفه دادسراست و هیات بدوی مواد را بررسی می کند. یک بند را خودش انتخاب کند حاشیه ها کم می شود . بند دادن از وظیفه دادسرای انتظامی خارج است و باعث می شود نظم برهم بخورد.

همچنین در بحث هیاتهای بدوی داریم (که در هیات تجدید نظر محل بحث است.) قانون گذار دست صادر کننده رای در هیات بدوی که اصلی ترین صادر کننده رای است و تمام تصمیم را می گیرد و همه کار است، باز گذاشته و 3 اختیار به هیات بدوی داده است.

  1. نخست اینکه هر شعبه هیات بدوی که حاکم اصلی است مستقیما می تواند مجازات یا تبرئه کند.یعنی کیفر خواست یا منع تعقیب دادسرا را بررسی کند بگوید احراز کردم تطبیق دادم می پذیرم یا نه،  اما پس از این مراحل رایم به محکومیت است. دقیقا رای من با ماده فلان بند فلان است. که ساده ترین ، روتین ترین، راحت ترین و محبوب ترین کاری است که هیات بدوی تعیین می کند یعنی فقط مجازات را تعیین می کند.

اما قانون گذار برای اینکه قدرت نوسان کار هیات بدوی را اضافه تر کند دو اختیار دیگر هم داده است اینکه :

2- شما مکلف نیسیتد بروید و همانجا رای را بدهید. جای خالی را پر کنید بلکه یک جاهایی شخص در شرایطی است که مجازاتی که برای او تعیین می کنید، برای این شخص باز دارندگی ندارد. پزشکی است که پرونده 5 تخلفی او پیش روی شماست پزشکی 1 تخلف دارد پس شرایط مساوی نیست این شخص 5 شاکی و 5 تخلف و عدم رعایت موازین دارد؛ با کسی که یک شاکی دارد متفاوت است. در وظیفه اصلی باید یک مجازات بدهیم، اما در قانون نظام پزشکی می گوید:" توجه کنید دوتا را بایک چشم نبینید اگر این را بند ب می دهید او را اختیار دارید بند دال بدهید". پس دادسرا باید مقدمات را فراهم کند بگوید شما 5 تخلف داشتید هیات بدوی هم با استناد به مفاد مجازات را سنگین تر یا سبکتر در نظر بگیرد.

تکرار را هم دادسرا باید بگیرد جزو مواردی است که تحقیقاتی است و طبق قانون نظام صنفی تکلیف دادسرا است. یعنی اولین کاری که دادسرا می کند استعلام سابقه است که ببیند چند محکومیت دارد.

می شود فرمهای ثابتی تهیه کرد تا محکومیت های سابق یا تکرار درآن نوشته و ضمیمه پرونده شود . در مورد پزشکان هم قانون گذار گفته مانند سایر متهمان بیشتر تشدید شود . اگر دادسرا در پرونده قید کند در هیات بدوی که بررسی می شود چنانچه تکرار نداشته باشد حداقل بند مورد نظر و اگر داشته باشد یک یا دوبند به محکومیتشان اضافه می شود.

  1. مورد آخر هم به عنوان سومین اختیار می تواند "حکم را تبدیل" کند مثلا متهم در بیمارستان دولتی کار می کند، زیاد کمک می کند، توجیهاتی می کنند و بند را از دال به جیم تخفیف می دهند. که البته حتمن باید توجیه داشته باشد که علی رغم تعدد تخلف چرا تخفیف داده است. پس دادسرا باید یک توضیحی در پرونده بدهد که چرا علی رغم وجود تخلف متعدد تخفیف داده است . البته در تجدید نظر هم کاری نمی توان برای آن انجام داد . تنها کاری که تجدید نظر می تواند بکند کم کردن تشدید است بند دال را جیم کند اما هیات تجدید نظر نمی تواند محکومیت را تشدید کند.

 

  1. بحث چهارمی وجود دارد خارج از 3 اختیار که وضعیت جدید پیشنهادی است و به لطف دوستان رای هم آورد و مدت 10 سال است در دادسرا مورد استفاده قرار می گیرد این است که تبدیل مجازات صورت بگیرد.

مجازاتها که کاملا مشخص است توبیخ بدون درج، توبیخ با درج، توبیخ با انتشار یا توبیخ بدون انتشار، انفصال موقت ، انفصال دائم .... مجازاتهای کاملا معلومی است. اما پرسش اینجاست آیا نظام پزشکی می تواند مجازاتی خارج از این ها بیاورد داخل مجازاتها بگنجاند؟ یعنی مجازات کارکردن درخیریه، نوشتن مقاله در خصوص اخلاق پزشکی ، ترجمه مقاله، آموزش مجدد .. درهیچ کدام از بندها موجود نیست . که البته از نظر باز دارندگی و رعایت شان پزشکان بیشتر تاثیر دارند.

اولین سوال این است که می توانیم این فرم را استفاده کنیم و مجازات را تبدیل کنیم؟ بله می توانیم قانون نظام پزشکی دقیقا از کلمه تبدیل در ماده 36 استفاده کرده است. و تبدیل مجازات در ادبیات حقوقی بار معنایی دارد و مکلف نیستید به یکی از مجازاتهایی که قانون گذار در اون ماده یا جای دیگر گفته استفاده کنید

اصطلاحا به اینگونه تبدیلها می گویند جایگزینی . یکجور تبدیل داریم به مجازات های موجود یک نوع هم جایگزینی است . رضایت فرد پزشک در اینگونه جایگزینی ها شرط است. و ارجاع شده به عمومات دادگستری که اگر مجازات غیر از آن چیزی است که در قانون آمده برای تبدیل با طرف مذاکره کنید اگر قبول کرد تبدیل می شود اگر نه تبدیل نمی شود.

 پس در نگارش رای در تجدید نظر باید رعایت شود شما محکوم شدید به انفصال سه تا یک سال ، با توجه به ویژگی های خاصی که دارید به استناد ماده 36 مجازات شمارا تبدیل می کنیم مثلابه یکسال خدمات رایگان هفته ای یکروز در فلان خیریه . اگر قبول کرد جایگزین اجرا می شود اگر نه رای صادره اجرا می شود.  

پس بحث رضایت در مجازات جایگزین باید در نگارش رعایت شود . هدف از این جایگزینی رسیدن به نتیجه ای بهتر است . محکوم راضی نظام نظارتی هم راضی و نگاه اصلاحی و منفعت هم اجتماعی است .امیدواریم که این روند ادامه پیدا کند و اگر دادسرا هم می خواهد ورود کند در نامه جداگانه می تواند پیشنهاد کند:  این اقا با توجه به تخصصش برود فلان جا کار کند. یا فلان تحقیق را با توجه به تخصصش انجام بدهد. داخل کیفر خواست نباید بیاید فقط دلائل فنی و انطباقش با ماده ( بند از اختیارات هیات بدوی است . )